kutubhona

Жиҳод – Аллоҳ йўлидаги жангда бор кучини бевосита сарфлаш ёки мол ёки раъй ёки одам сонини кўпайтириш ёки бошқа нарсалар билан ёрдам беришдир. Демак Аллоҳ калимасини олий қилиш учун қилинадиган жанг жиҳоддир. Аллоҳ йўлида раъй билан жиҳод қилиш шуки, агар раъй бевосита Аллоҳ йўлидаги жангга тааллуқли бўлса, у жиҳоддир. Агар бевосита тааллуқли бўлмаса шаръий жиҳод бўлмайди. Гарчи унда машаққатлар бўлса ҳам, гарчи унинг натижасида Аллоҳ калимасини олий қилиш учун фойдалар келиб чиқса ҳам шаръий жиҳод ҳисобланмайди. Чунки шаръий жиҳод фақат жангга хос бўлиб, унга жангга бевосита алоқадор барча нарсалар киради. Масалан ёзувчилик ва хитоб раъйини олайлик. Агар хитоб жангга бевосита тааллуқли бўлса – масалан армияни жангга ғайратлантириш учун қилинган хитоб ёки душманларга қарши жанг қилишга ундовчи мақола каби – бундай раъй жиҳоддир. Акс ҳолда жиҳод ҳисобланмайди. Шунга кўра сиёсий кураш ва мусулмонларнинг золим ҳокимларига қарши туришни жиҳод деб аталмайди. Гарчи бунинг савоби катта ва мусулмонлар учун фойдаси улкан бўлса ҳам. Чунки бу ердаги масала машаққат ёки фойда эмас. Аксинча масала шу калиманинг шаръий маъносидир. Шаръий маъно эса жанг қилиш ва жангга алоқадор барча раъй, хитоб, ёзишма, ҳийла ва бошқа нарсалардир.

Жиҳодга сабаб жизя олиш эмас. Гарчи биз жизяни олган пайтимизда душманларга қарши жанг қилишни тўхтатсак ҳам. Аксинча жиҳодга сабаб биз жанг қиладиган кимсаларнинг даъватни қабул қилишдан бош тортган кофирлар эканидир. Аллоҳ Таоло деди:

قَاتِلُواْ الَّذِينَ لاَ يُؤْمِنُونَ بِاللّهِ وَلاَ بِالْيَوْمِ الآخِرِ وَلاَ يُحَرِّمُونَ مَا حَرَّمَ اللّهُ وَرَسُولُهُ وَلاَ يَدِينُونَ دِينَ الْحَقِّ مِنَ الَّذِينَ أُوتُواْ الْكِتَابَ حَتَّى يُعْطُواْ الْجِزْيَةَ عَن يَدٍ وَهُمْ صَاغِرُونَ

«Аллоҳга ва охират кунига ишонмайдиган, Аллоҳ ва Унинг пайғамбари ҳаром деган нарсани ҳаром деб билмайдиган, Ҳақ (яъни Ислом) динига эътиқод қилмайдиган ахли китоблардан иборат бўлган кимсаларга қарши то улар хорланган (мағлуб) ҳолларида ўз қўллари билан жизя тўламагунларича, жанг қилингиз!» [Тавба: 29]

Демак уларда куфр сифати борлиги учун уларга қарши жанг қилиш буюрилди. Яъни уларга қарши жанг қилинглар, чунки улар Аллоҳга ва охират кунига имон келтиришмайди… деган